مدتی است که در محافل تربیتی کشور، به ویژه در مدارس موضوع ارزشیابی توصیفی بسیار مطرح و مورد بحث قرار می گیرد. برخی از سیاست گزاران، صاحب نظران و مدیران و معلمان دوره ی ابتدایی آن را رویکردی مطلوب و سازنده در ارزشیابی تحصیلی تلقی می کنند. بررسی ها هم نشان گر آن است که ارزشیابی توصیفی آثار مثبت بر محیط یاد دهی- یادگیری دارد. لکن پاره ای از این نتایج و نو بودن این پدیده در نظام ارزشیابی کشورمان، تقاضای اجتماعی قابل توجهی را در نظام آموزشی به همراه داشته است. این تقاضای اجتماعی هر چند نقطه ی مثبت برای ایده ی ارزشیابی توصیفی محسوب می شود؛ اما به صورت بالقوه خطری نیز محسوب می شود که تصمیم گیران در سطوح مختلف مدیریتی باید به آن کاملاً توجه نمایند. زیرا در دوره ی گذر از نگاه سنتی به ارزشیابی به نگاه جدید ارزشیابی تحصیلی هستیم. سرنوشت پدیده ی ارزشیابی توصیفی به اشاعه ی درست و منطقی آن بستگی دارد. اندیشه های نوآورانه نباید سطحی باشد و رهبران آموزشی (مدیران مناطق و سازمان ها) باید در امر اشاعه ی ارزشیابی توصیفی به الزامات آن توجه کنند.
منظور از الزامات ، پیش نیازها و بسترهای مناسب برای حضور و تحقق واقعی نوآوری درکلاس و مدرسه است. درعین حال از این نکته نباید غافل شد که ارزشیابی در کوره راه اجرای آزمایشی است و برای تبدیل شدن به یک الگوی بومی مناسب نیاز به دقت واهتمام کلیه معلمین، مدیران ، والدین و ... دارد. خطر سطحی نگری و عدم دقت در اجـــــرا آسیب و آفتی است که نباید آن را دست کم گرفت .
منظور از سطحی نگری ، تبدیل شدن ارزشیابی توصیفی به یک قالب و فاقد اثر در کلاس است . اصولاً با حضور پدیده های جدید این امکان وجود دارد که آگاهی به مثابه ابزاری لوکس و تبلیغی تبدیل شود؛ و مشکل از همین جا شروع می شود زیرا در این شکل از اشاعه نوآوری ، ارزشیابی توصیفی عمدتاً در استفاده از چند ابزار مانند کارنامه ی توصیفی، چک لیست ، پوشه کار و .... خلاصه می شود .در حالی که پیش شرط تحقق ارزشیابی توصیفی مهارت هایی است که مجریان طرح بایستی به آن وقوف داشته باشند.
- مهارت مدیریت پوشه ی کار وتحلیل اطلاعات آن
- مهارت فهرست وارسی و به کارگیری آن
- مهــارت ارائه تکالیف مناسب و بررسی آن ها و ارائه بازخورد به دانش آموز.
- مهارت ارائه بازخوردهای مستمر توصیفی به دانش آموزان .
- مهارت تهیه و استفاده از ثبت مشاهدات به صورت توصیفی .
- مهارت تهیه و استفاده از آموزن های مختلف ( آزمون در خانه، آزمون کتاب باز ، آزمون گروهی و....)
- مهارت به کارگیری روش های خود سنجی و دیگر سنجی .
و در یک کلام : معلمی که ارزشیابی توصیفی را انجام می دهد باید به درک دقیق و روشنی از ارزشیابی و ارتباط آن با روش تدریس رسیده باشد و ارزشیابی را جزء جدا نشدنی فرآیند یاد دهی بداند که پیوسته به صورت رسمی و غیر رسمی انجام می پذیرد و معلم نه در برابر دانش آموز بلکه در کنار او قراردارد و پا به پای وی حرکت می کند و او را در مسیر یادگیری یاری می نماید.
