در یک کلاس انشاء موفق معیارهایی که به یک نوشته خوب باید بر اساس آن ها شکل بگیرد با مشارکت دانش آموزان تعیین می شود. معلم به دانش آموزان تعیین می شود. معلم به دانش آموزان اجازه می دهد که معیارهای خود را بیان کنند. و در نهایت خودشان با بحث و بررسی یکدیگر را قانع کنند و معیارهای برتر را برگزینند. هر چند در نهایت این معلم است که معیارها را تدوین و آنها را بر اساس اصول، دسته بندی می کند. و دوباره به خود دانش آموزان بر می گرداند حال این معیارها، معیارهایی هستند که معلم و دانش آموز هر دو بر سرآنها توافق دارند. و این جاست که نقش فعال دانش آموز در جریان آموزش پررنگ می شود. او که بر سر این معیارها با معلم خود به توافق رسیده است. در خود تعهدی درونی برای پای بندی به آنها احساس می کند و در پایان کار نه تنها معلم که خود او هم می تواند اثرش را بر اساس فهرست ارزیابی بررسی کند. نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی نماید و در نهایت به خود نمره بدهد. این شیوه ارزشیابی در آموزش و پرورش مدرن جایگاهی مهم و ارزشمند دارد.
راهکارهایی جهت اصلاح و بهبود آموزش انشاء
1- روش هایی مانند یوزش فکری، حل مسأله، استفاده از تصویر و عکس، مباحثه در مورد یک اثر هنری (یک فیلم، یک قطعه موسیقی) باید در مرحله خلق و تولید ایده، در تمامی پایه های تحصیلی به کار گرفته شود. این روش ها نقش عمده ای در پرورش خلاقیت دانش آموز دارد و پیش درآمد موفقیت در نگارش خلاق است.
2- با به کارگیری و روش هایی مانند کار گروهی بید دانش آموزان را در جریان یادگیری فعال نمود. دانش آموزان باید در تعامل با یکدیگر آموخته های خود را در کلاس انشاء تکمیل و ضعف های نوشته خود را اصلاح کنند. و معلم باید تنها یک هدایت کننده و یک محور آموزش باشد.
3- از دیگر روش های فعال کردن دانش آموزان در جریان یادگیری، این است که معلم از دانش آموز بخواهد با مراجعه به فرهنگ های لغت، نوشته های خود را از نظر معنا و املای کلمات تصحیح کنند.
4- درس انشاء در کنار پرورش خلاقیت دانش آموزان باید نوشتن را به عنوان ابزاری کاربردی در روند یادگیری و تفکر به دانش آموزان بیاموزد. دانش آموزان ما باید قادر باشند مهارتهایی مانند روش تحقیق، نقد و تحلیل، فرضیه سازی، یادداشت برداری، خلاصه نویسی، تعبیر و تفسیر استدلال را که در کلاس انشاء می آموزند به عنوان ابزاری برای یادگیری سایر دروس و ارائه تحقیقات، گزارش ها و مقاله های خود در سایر رشته های علوم به کار گیرند. بدین ترتیب درس انشاء پایه ای برای یادگیری و پیشرفت در سایر دروس خواهد بود.
5- نقاشی کردن در مورد یک موضوع و یا بیان شفاهی یک مطلب می تواند مقدمه ای برای نوشتن باشد.
6- استفاده از عکس، تصویر، نیز مباحثه در مورد آثار ادبی و هنری ( یک فیلم، یک شعر، موسیقی) با سایر همکلاسی ها از منابع مهم برای تولید و خلق ایده ها به شمار می رود.
7- نوشتن چند جمله ساده برای تصاویر یا اشیاء و رویدادهای محسوس (پایه اول)
8- تبدیل یک قصه ی کوتاه شنیده شده به نوشتار- اضافه کردن یک بند به آخر نوشته ها، نوشتن نتیجه یک داستان (پایه سوم)
9- نوشتن حس خود درباره ی زیبایی های موجود در شعر و نثر- یک متن پیچیده را خلاصه نویسی کند. تبدیل یک خاطره ی گفته شده به نوشتار (پایه چهارم و پنجم).
منبع: کلاس انشاء موثر
اهداف و استانداردهای آموزشی
مینا فرشید نیک