یادگیری ازطریق کسب تجارب مستقیم

                                     یادگیری از طریق رسانه های دیداری-شنیداری

                                     یادگیری از طریق گفته های معلم و متخصصین

                                     یــادگیری ازطریق کتب درســــی

                                                        یادگیری ازطریق کسب تجارب مستقیم

  الف ) مشاهده ی علمی :یادگیری تفکرودقت به چزییات است وکمک می کند فرد زمانیکه با موارد جدید روبرو شده یا تجاربش ناهمخوان می شودکنحکاوی کرده واز همه ی ابزارموجود وحواس خود استفاده کند وبرای پیدا کردن پا سخ تلاش نماید.مثل دیدن سلول زیر میکروسکوب

  اهداف :

1- شاگردان عا دت کنندبه پدیده های اطراف خود با دقت بنگرند.

2- با شناخت بیشتر پدیده ها در باره اش پرسش کنند.

3- پاسخ پرسش های خود را به دست آورند.

ویژگی مشاهده علمی :

1- استفاده ازتمام حواس

2- استفاده از وسایل مناسب فرایند مشاهده

3- نشان دادن ترتیب وقوع رخداد ها و اشاره ی دقیق به جزییات

فایده ی گزارش مشاهده :

1- شاگرد آنچه را که مشاهده کرده دوباره در ذهن خویش مجسم می کند.

2- معلم به تفاوت های شاگردان پی می برد.

انواع مشاهده :

1-     مشاهده ی کوتاه مدت (که زمان کمتری را برده وشکل های ظاهری بیشتر مورد توجه است.)

2-     مشاهدی بلند مدت (که زمان بیشتری نیاز داشته و شاگرد آنچه را در زمان های مختلف مشاهده کرده به هم ربط داده و به تعریف می رسد.) 

ب ) آزمایش : توعی مشاهده است با این تفاوت که عوامل موثر در آزمایش را به دلخواه می توان تغییر دادو اثر آن را کنترل کرد.دانشمنذان برای کشف پدیده های جدید ازمایش می کنند ولی دانش آموزان ابتدایی برای آشنایی با روش علمی حل مسایل توسط دانشمندان واستفاده ازنتایج آنان برای تعمیم به سایر موارد آزمایش می کنند.

اهداف :

1-     شاگردان کنجکاو شده پرسش مطرح کنند.

2-     دانش آموزان پاسخ پرسش های خود را بیابند.

3-     از درستی و نادرستی یک موضوع علمی اطمینان حاصل کنند.

نکات مورد توجه در آزمایش :

1- قبل از انجام آزمایش موضوع مشخص گردد تا دانش آموزان بر نامه ریزی کرده دست به کار شوند تا پاسخ درست را به دست آورند، وقتی هدف روشن باشد دانش آموزان تا رسیدن به آن تلاش می کنند.

2- برخی از آموزگاران معتقدند که پاسخ همه ی پرسش ها را باید درکتاب علوم تجربی جستجو کرد در حالیکه این کار تقریبا

غیر ممکن است وبهترین پاسخ چیری است که شاگردان به دست می آورند.

3- برخی ازآموزگاران عجله کرده پاسخ را سربع ارایه می دهند این کار باعث می شود شاگردان عادت کرده منتظر بمانند تا دیگران کمک کنند به عبارت بهتر شاگردان از تجربیات قبلی خود استفاده نمی کنند، فکر نکرده وخلاقیت از خود  نشان نمی دهند وعلم آموزی به بن بست می رسد.

4- قبل از آزمایش آموزگار باید آن را طراحی کرده واجرا کند.

5- آموزگار به جز در موارد بسیار خطرناک ،باید انجام آن را به عهده ی شاگردان بگذارد تا فعال باشند.

6- انجام آزمایش ظرافت و دقت خاصی می طلبد و در آن یک متغیر وجود خواهد داشت و بقیه عوامل ثابت خواهد ماند.

7- چون هدف از علم آموزی کسب تجربه و به کارگیری آن در زندگی روزمره  و آینده است به همین دلیل تدریس علوم تجربی باید همراه مشاهده و آزمایش باشد.

                                 یادگیری از طریق رسانه های دیداری- شنیداری

تصویر:

محققان معتقدند در ذهن آدمی جز آنچه توسط حواس درک می شود ثبت نمی شود.یا به قول چینی ها :« یک تصویربهتر از هزار کلمه است.» 

موارد استفاده از تصویر:

1-  برای شروع بحث و ادامه ی آن در بحث های طولانی

2-  برای نشان دادن حالت های یک پدیده ی طبیعی

3- برای نشان دادن جانوران مناطق دور دست

4- برای نشان دادن مناطق مراحل آزمایش

فیلم :

1- به وسیله ی فیلم اطلاعات فراوانی را می توان در مذت کوتاهی در اختیار دانش آموزان قرار دادو مشاهذات بلند مدت را درزمان کمتری نشان داد.

2- به وسیله ی فیلم می توان چیز های را که نمی توان با چشم معمولی دید یا همیشه در دسترس نیستند نشان داد.

3- فیلم چون همراه با سرگرمی است باکمترین خستگی می تواند شاگردان را به انتظارات از پیش تعیین شده هدایت کند.

 مدل:

گا هی برخی از معلمان وقت زیادی را صرف ساختن مذل ها می کنند در حالیکه در بازار موجود است به هر حال در ساختن مدل ها باید

تناسب اجزا رعایت شود چون شاگردان ابتدایی هر چه را می بینند باور می کنند واگر این تناسب نباشد دانش آموزان به غلط مطالب زیادی یاد می گیرند.

موارد استفاده از مدل:

وقتی می خواهیم درباره ی موضوع یا پدیده ای را تدریس کنیم که امکان آوردن به کلاس نیست.مثل موشک،هواپیما و...(فوایدبسیاری از موارد فیلم و تصویر را دارد.)

 نقاشی:

در اینجا منظور ترسیم چیز هایی است که در خلال بحث ها وتدریس اتفاق افتاده است.

هدف اصلی :

مجسم کردن مطالبی است که شاگردان قبلا با آن درگیر شده اند.  

فایده:

این کار به معلم کمک می کند علاوه بر تفاوت های فردی شاگردان،میزان یادگیری آن ها را هم بسنجد.

                                      یادگیری از طریق گفته های معلم و سابر متخصصین

در ضمن بجث و گردش علمی یا مشاهده، شاگردان پرسش هایی می کنند وآموزگار با کمک شاگردان به آن ها پاسخ می گوید اما گاها توضیح معلم را کافی نمی دانند در این زمان نیاز به حضور افراد متخصص احساس می شود و توصیه می شود از این افراد برای حضور در مدرسه و کلاس وپاسخ وبه سوال شاگردان دعوت شود.این دعوت باید از افراد مورد قبول شاگردان و توسط خود دانش آموزان صورت گیرد.زیرا شاگردان از جواب آن ها لذت برده،قاتغ شده و یاد می گیرند در صورتیکه امکان حضور مستقیم نباشد باید صدا و تصوسر او ضبط و پخش شود.

                                                   یاد گیری ازطریق کتب درسی

استفاده ی صرف از کتب درسی چندان مفید نبوده و مغایر با علم آموزی است ولی خواندن آن پس ازکسب تجارب مستقیم و استفاده از رسانه ها و غیره

مفید است.

فواید:

1 - باعث انسجام در مطالب یاد گرفته شده می شود.

2- اطلاعات ارزنده ای در برخی از موضوعات که امکان کسب آن هااز طریق تجارب مستقیم ورسانه های آموزشی دیگروجود ندارد در اختیار ما قرارمی دهد.

3- موجب بسط و گسترش افکار می شود.

             منبع«« از سری مباحث آموزگاران مجرب با مدرس عزیز روش های تدریس و بررسی کتب علوم ابتدایی مراکز تربیت معلم استان اردبیل جناب شاپور بهلولی به سال1382»»