الف- 1) تکالیف تمرینی : این تکالیف مهارت ها و دانش های کسب شده را تقویت می کند ، معمولاً به صورت کتبی ارائه می گردد و برای تثبیت یادگیری و فعالیت های خواندن و کارهای تمرینی و انفرادی به کار گرفته می شود . شاید این نوع ، تکلیف ، به قول دویل و بابر ، از قدیمی ترین و با سابقه ترین انواع تکلیف شب باشد . با وجود این ، از نظر تأثیرگذاری و سودمندی ، برای شاگردان سؤال برانگیز است .

اکثر تکلیف های تمرینی ، غیرتخیلی ، غیرخلاق ، تکراری و خسته کننده است . زیرا مؤثرترین نوع تکالیف ، آن هایی هستند که برای انجام دادنشان ، از شاگرد خواسته می شود آموخته های جدید خود را با روش شخصی و به طور مستقیم به کار ببرد . برای مثال ، می توان از دانش آموزانی که انواع ابرها را مطالعه    کرده اند ، خواست عکس های قدیمی ابرها را مورد مطالعه قرار دهند و نوع ابرها را در آن مشخص سازند .

الف- 2) تکالیف آماده سازی و آمادگی : این نوع تکالیف برای آماده کردن شاگردان جهت درس های روزهای بعد به کار می رود و معمولاً به صورت مطالعه ی خارج از کتب درسی ، جمع آوری مطالب و مواد قبل از کنفرانس در کلاس درس ، حفظ کردن ، از رو خواندن و از قبل خواندن دروس انجام می پذیرد . به گفته ی پروفسور دویل باربر ، هدف غایی از ارائه ی این نوع تکالیف « همانا وادار کردن دانش آموزان به کسب زمینه ی مناسب اطلاعاتی جهت آماده شدن برای دروس و مباحثه های روز بعد است . »

این نوع تکلیف زمانی سودمندی و کارآیی دارد که ابتدا رهنمودها و راهنمایی ها و دستورالعمل های لازم در مورد چگونگی و چرایی انجام دادن آن ، کاملاً برای دانش آموزان تبیین شود و ابتکار عمل ، قدرت تخیل و روش شخصی آنها حفظ شود .

الف- 3) تکالیف بسطی و امتدادی : به قول پروفسور فویل وبیلی ، این نوع تکلیف شاگرد را به فراسوی کارها و فعالیت های کلاسی سوق می دهد و سبب یادگیری ایده ها و مهارت ها در موقعیت های جدید    می شود . برای مثال ، ممکن است درس کلاس درباره ی ناپلئون باشد . در این حالت ، از دانش آموزان خواسته می شود کتابی در مورد ناپلئون بخوانند و خلاصه ی آن را در کلاس ارائه دهند . همچنین امکان دارد معلم مقاله ای بدهد و از شاگردان بخواهد آن را بخوانند و خلاصه کنند یا فرم های مخصوصی برای کودکان دبستانی تهیه کند و از آنان بخواهد هنگام دیدن تلویزیون ، فرم ها را تکمیل و در کلاس درباره ی آن صحبت کنند .

پروفسور فویل وبیلی می گوید معمولاً تکالیف بسطی به صورت پروژه های درازمدت و از طریق فعالیت های حل مسئله تحقق پیدا می کند . در این نوع پروژه ها ، موضوعاتی در کلاس تدریس می شود و ادامه ی آن در منزل و به صورت فردی انجام می گیرد . این نوع تکالیف بیشتر خودانتخابی است ؛ مانند ساختن هرم ، درست کردن تقویم سالانه یا پختن یک نوع غذا . در ضمن ممکن است فعالیت های حل مسئله در این نوع تکلیف ، چندین روز یا چند هفته طول بکشد . به علاوه ، گاه از شاگردان خواسته می شود مسئولیت پژوهش درباره ی موضوعی اجتماعی ، فرهنگی ، علمی ، سیاسی ، ادبی یا اخلاقی را ، که قبلاً در کلاس تدریس شده است ، بپذیرند و پس از اتمام تحقیق ، نتیجه را گزارش دهند . به گفته ی دویل و باربر ، این نوع تکلیف بر تولید دانش استوار است ، نه بر تکرار و تکثیر آن و در امتداد فعالیت های آموزشی ، به صورت انفرادی و در خارج از محیط مدرسه صورت می گیرد . در ضمن ، این نوع تکلیف در حکم پیش سازمان دهنده ی مفاهیم درسی و آموزشی است .

الف- 4) تکلیف خلاقیتی، پروفسور فویل وبیلی عقیده دارد: « وقتی دانش آموز مفاهیم و مهارت های مکتسب در کلاس درس را با هم ترکیب کند و در یک راه یا راه های جدید و متفاوت به کار بندد ، تکلیف خلاقیتی انجام داده است . » امکان دارد تکالیف خلاقیتی به صورت کتبی یا شفاهی یا به صورت انجام دادن کاری صورت پذیرد . برای مثال ، ساختن مدل یک مزرعه با چوب های بستنی یا حل مسئله ای خاص یا سؤال کردن به صورت شفاهی ، مانند این که چرا هانی بال برای صعود به قله ی آلپ از فیل استفاده کرد ؟ قدرت خلاقیت ، ابتکار شخصی ، تخیل و خودراهبری را در شاگردان پرورش می دهد .

البته باید اذعان داشت که این چهار نوع تکلیف ، همیشه به طور مجزا به شاگردان ارائه نمی شود . بلکه گاهی ممکن است شاگرد برای حل یک مسئله و خلق و بسط ایده ی خود ، از هر چهار نوع تکلیف استفاده کند . مانند وقتی که معلم از او می خواهد هنگامی که با والدینش به تفریح یا مسافرت می رود ، خلاصه ای از مسائل قابل مشاهده و تجربیات خود را به صورت انشا به همکلاسانش ارائه دهد . به این ترتیب ، با ایجاد تنوع در تکالیف شب ، می توان موجبات تثبیت ، آماده سازی ، مداومت و خلق مفاهیم و مهارت ها را در فرآیند تعلیم و تربیت فراهم آورد .

ب) از منظر ساختار و شیوه ی ارائه

تکالیف را می توان از نظر شیوه ی ارائه به دانش آموزان و ملاحظات اهداف کتاب های درسی ، در سه مدل خلاصه کرد :

ب- 1) تکالیف عمومی : منظور از تکالیف عمومی آن دسته از فعالیت ها و تمرین هایی است که الزاماً به عموم فراگیرندگان ارائه می شود و اغلب از نوع تمرینی یا آماده سازی است . بنابراین ، مخاطب این نوع تکلیف ، همه ی دانش آموزان هستند و باید آن ها را بر اساس اهداف مهم درس و توانایی های همه ی شاگردان طراحی کرد . مفاهیم ، اطلاعات و اهداف فردی باید در قالب این تکالیف داده شود و حجم آن ها نیز زیاد نباشد . اگر در انتخاب و ارائه ی این نوع تکالیف بی دقتی شود ، ممکن است دانش آموزان آن را کسل کننده تلقی کنند .

ب- 2) تکالیف گروهی : امروزه ، فعالیت های گروهی در فرآیند یاددهی – یادگیری جایگاه ارزشمندی دارد و با توجه به این اصل ، در کشورهای توسعه یافته ، یکی از راه کارهای پیشرفت آموزشی به حساب     می آید . در دهه های اخیر ، تفکر جمعی و مشارکت افراد در ساختار یک گروه کاری ، دست آوردهای مهمی داشته است . بنابراین ، کمتر کلاسی را می توان یافت که برای مطالعه ، تحقیق و علم آموزی ، تشکل های جمعی و گروهی نداشته باشد . بدین سبب ، تشکیل گروه کاری برای دانش آموزان ، از ضروریات تدریس در کلاس های پویا و فعال است . اگر این فرض پذیرفته شود ، لزوم توجه به تکالیف گروهی ، که به صورت پروژه های تحقیقی ارائه می شود ، بیش از پیش احساس می گردد .

در تکلیف گروهی ، معلم براساس توانایی هر یک از گروه ها ، موضوعات مناسبی مطرح می کند و هر گروه نیز با برنامه ریزی و اجرای اهداف موردنظر معلم ، امر آموزش را متحقق می سازد . تکلیف گروهی با توجه به مشارکت دانش آموزان و علایق آنان ارائه می شود و معلم برای هر گروه چند موضوع تعیین می کند و آن ها از طریق تصمیم جمعی ، یکی از موضوعات را انتخاب و اجرا می کنند .

ب- 3) تکالیف انفرادی : شناسایی تفاوت های فردی و توجه به آن ها ، از موضوعات مهم در آموزش و پرورش است . ایجاد وضعیتی برای بروز خلاقیت ها و نوآوری های فردی ، از وظایف مهم مدارس به حساب می آید . شاید بتوان گفت که فلسفه ی وجودی با تربیت ، شناسایی و تقویت و پرورش انسان هاست . یعنی فرآیند « شدن » و تبدیل توانایی های بالقوه به توانایی های بالفعل .

یکی از روش های توجه و کمک به شکوفایی فردی ، دادن تکالیف انفرادی به دانش آموزان است . معلم برای ارائه این نوع تکالیف ، توانایی ها ، علایق و بنیان های ذهنی و فکری فراگیرندگان را درنظر می گیرد و براساس آن ، فعالیت هایی طلب می کند . البته هیچ الزامی نیست که همه ی دانش آموزان ، تکالیف انفرادی را انجام دهند . بلکه براساس زمینه های قبلی و شناخت و صلاح دید معلم ، این نوع تکلیف به عده ای از   آن ها واگذار می شود .