روش یورش مغزی در تدریس انشاء
تفکر ، عالی ترین مراتب عبادت است .امام محمد باقر (ع)
مسئله و تلاش برای حل آن بخشی از زندگی هر شخص در تحصیل و خارج از آن است .
در رویکردهای نوین آموزش ، قصد این است که آموزش و پرورش دانش آموزان را برای نزدیکی در فضای اجتماعی آینده ، آماده سازد .
هدف تعلیم وتربیت نوین ، بروفق آرای پیشگامان آموزش وپرورش پیشرو ، ارتقای سطح توانایی همه یادگیرندگان برای حل مسأله است.
روش بارش مغزی هم از سوی متخصصان آموزش و پرورش و هم از سوی متخصصان آموزش خلاقیت به عنوان روش تدریس حل خلاق مسائل معرفی شده است ویافته های پژوهشی زیادی اثر گذاری آن را برروی پرورش مهارت های حل مسأله دانش آموزان به اثبات رسانده اند.
آموزش دادن دانش آموزان دانش آموزان با روش بارش مغزی حل مساله را به نحو خلاقانه ای در آنان بالا می برد . «روش بارش مغزی می تواند به عنوان وسیله ای برای یادآوری مفاهیم و اصول مورد نیاز برای حل مسئله به یادگیرندگان کمک می کند. » (علی اکبر ، سیف ،1368،صص 551-552) بارش مغزی در تدریس و یادگیری کارکردهای مفیدی نشان می دهد. به تسهیل برقراری ارتباط بین راه حل و ایده ها می انجامد. در گروه های بارش مغزی ، مشارکت اعتلا می یابد، انتقاد وایرادگیری کاهش می یابد ، حمایت اجتماعی افزوده می شود. توانایی دانش آموزان برای «انتقال» اطلاعات برای حل مسأله تعیین شده ،افزایش وبهبود می یابد. یعنی دانش آموز به راحتی می تواند اطلاعات ذخیره شده در حافظه بلند مدت خود را بازیابی کرده و برای حل مسئله به کار گیرد. روش تدریس بارش مغزی در عمل به تفکر واگرا و حل مسئله خلاق یاری می کند.
روش های یادگیری از طریق همیاری
وقتی دانش آموزان به صورت همیار یک عمل واقعی را در می یابند. آنان از طریق همیاری ، کاربرد و بهره جویی از مهارت های اجتماعی ، مهارت های تفکر در سطح عالی ، و مهارت های برقراری ارتباط را می آموزند.
یادگیری از طریق همیاری چیست ؟
اساساً، یادگیری از طریق همیاری یک چهارچوب آموزشی است که درآن گروه های دانش آموزی ناهمگن از سوی معلم شکل داده می شوندو به فعالیت می پردازند.
گروه ناهمگن ، گروهی است که درآن دانش آموزان با توانایی های متفاوت حضور دارند.
کارگروهی بخش اصلی تحقق اهداف یادگیری در کلاس های درسی است .
یادگیری از طریق همیاری مسئولیت پذیری شخصی را در میان تعاملات گروهی پرورش می دهد.
به نظر آلیسون کینگ در یادگیری از طریق همیاری ، نقش معلم از « دانای صحنه کلاس به راهنمای عمل » تغییر می یابد.
دریادگیری از طریق همیاری برخی موارد مورد مورد تأکید است . مسئولیت فردی ،تعامل چهره به چهره مثبت ، مهارت های اجتماعی ، پردازش گروهی در یادگیری از طریق همیاری دارای اهمیت است.
نغمه هایی که بر خطوط دفتر می نشیند.
تجربه استفاده از موسیقی درست ایرانی به خاطر تبعیت از ساختار زیبا شناختی خاص تمدن ایرانی – اسلامی و نیز به خاطر داشتن انسجام ، سلامت ، روشنی وربط منطقی میان اجزای تشکیل دهنده آن ، وبه طور کلی به سامان بودن آن ، می تواند ذهن وخیال آدمی را سامان بخشد و قدرت تمرکز ذهن را روی یک موضوع مثلاً انشابالا ببرد.
از آن جا که موسیقی ردیف دستگاهی ایران ،نوعی موسیقی با پایه های معنوی و الهی است ، دربسیاری از نوشته های کودکان ونوجوانانی که به این موسیقی با پایه های معنوی و الهی است، دربسیاری از نوشته های کودکان و نوجوانانی که به این موسیقی گوش می دهند ، نکاتی در زمینه مسائل معنوی و الهی مشاهده می شود.
با کمک موسیقی درست و شایسته می توان ذوق وقریحه کودکان را پرورش داد.
می توان قدرت خلاقیت آن ها را بالا برد تا در دروسی که نیاز به تفکر خلاق دارند مانند انشا و ریاضی بهتر عمل کنند کودکان ما تشنه موسیقی درست ، سالم و با هویت هستند .
نحوه ی اجرا:
نگارنده که خود سال ها روی این موضوع کارکرده ، به روشنی دیده است که با شنیدن بخشی از موسیقی ردیف دستگاهی ایرانی ،چگونگی قوه خلاقیت دانش آموزان شکوفا می شود و نوشته های بدیعی روی کاغذ می آورند. وقتی به دانش آموزان گفته می شود ،هر آنچه را که از شنیدن موسیقی دریافتند ، یابه یادآن افتادند ،بنویسند، با شگفتی شاهد بروز ایده ها و نظراتی از دانش آموزان در نگارش مشاهده می گردد.
تشویق دانش آموزان به نوشتن و خلق جمله های ادبی و موزون
ایده های ابتکاری
روش کار :آموزگار ابتدا دانش آموزان کلاس را به گروه های 4 نفره تقسیم می کند.
سپس یک جمله ی ناقص روی تخته می نویسد و از گروه ها می خواهد ، آن جمله را کامل و معنی دار کنند . مثلاً محاسبه ی محیط مثل .......................
تفریق مثل ..................
جمع کردن مثل ..............
تقسیم مثل ....................
نمودار ها مثل ...............
آموزگار جمله های کامل همه ی گروه ها را روی تخته می نویسد راجع به آن ها بحث می شود و بهترین جمله انتخاب می شود. در مرحله ی بعد ،از بچه ها خواسته می شود، خودشان با موضوعات ریاضی ، جمله های معنی دار خلق کنند.
***********************************************************************************
منابع ومأخذ
کتاب زبان و نگارش فارسی مؤلف دکتر حسن احمدی گیوی دکتر اسماعیل حاکمی
راهنمای روش های نوین تدریس بر پایه پژوهش های مغز محوری
مؤلف دکتر محرم آقازاده
مجله رشد آموزش ابتدایی . بهمن 84
تجربه های مشترک ریاضی مثل زندگی ! مترجم : منصوره فروزان