گاهی مدارس به قدری سرگرم آموزش ، امتحان ، ادب و انضباط ، و امور اداری هستند که مسائل اساسی نوجوانان مورد غفلت قرار می گیرند . مدارس می توانند ، چه در قالب برنامه های حمایتی ملی و چه با برنامه های موردی و خاص ، اقدامات مؤثری در پیشگیری از بروز و توسعه ی مشکلات هیجانی انجام دهند ؛ از جمله:
1. در مدرسه باید امکانات تخصصی لازم ، مانند بهره مندی از مشاوره یا روان شناس برای تشخیص مشکلات هیجانی وجود داشته باشد . حداقل مدیر مدرسه باید با آموزه های مشاورهای آشنا باشد .
2. بخش مهمی از فعالیت های مدارس باید به توسع? آموزه های روان شناسی سلامت معطوف باشد . همه انسان ها به چنین آموزش هائی نیاز دارند .
3. مدرسه باید نیازهای روان شناختی و مشکلات آنان را شناسائی و خدمات موردی یا عمومی ارائه کند .
4. فضای عمومی مدرسه نقش مهمی در تربیت دارد .مدیر مدرسه باید بتواند عوامل مؤثر در ایجاد یک فضای مطلوب و شاداب را تحلیل ، شناسایی و فراهم کند .
5. سلامت روانی معلم در رشد عاطفی و هیجانی دانش آموزان بسیار تأثیرگذار است .
منبع: مجله رشد راهنمایی تحصیلی بهمن 86
---------------------------------------------------
ارزیابی شرایط روان شناختی خانواده،کاری دشوار و اصلاح آن کاری دشوارتر است ؛ به خصوص اگر یکی از والدین دچار اختلالات روان شناختی باشد . احساس خوش بینی یا بدبینی به زندگی ، به طور معمول از خانواده نشئت می گیرد و تغییر رویه و نگرش والدینی که به زندگی و آینده امیدوار نیستند ، به سادگی امکان پذیر نیست . با وجود این ، برای بهبود شرایط خانواده می توان توصیه کرد:
1. احساسات مثبت و منفی در فضای خانواده مورد ارزیابی قرار گیرند و مثبت نگری تقویت شود .
2. احساسات و رفتارهای نوجوان از قبیل:"بدبینی شدید ، بی ارزشی ، ناامیدی ، عزت نفس پائین ، خود سرزنش گری ، کم جرئتی ، نا آرامی و غیره ، مورد توجه منطقی قرار گیرند .
3.مشکلات هیجانی نوجوان با استفاده از نگرشی تعاملی به خانواده و بررسی شود .وقتی همه چیز متوجه نوجوان است و پدر و مادر کنار می کشند ، یا نقش خود را خنثی تلقی می کنند ، به طور معمول ، اتفاق خاصی نمی افتد و بهبودی حاصل نمی شود.
4.به نوجوان راهبردهای کنار آمدن با فشار روانی آموزش داده می شود .
منبع: مجله رشد راهنمایی تحصیلی بهمن 86
---------------------------------------------------
تا چندی پیش، محققین و نظریه پردازان، عزت نفس را قضاوت کلی فرد در مورد خود
می دانستند اما در سالهای اخیر مشخص شده است که کودکان و بزرگسالان، خودشان را از زوایا و جنبه های مختلف مورد ارزیابی و قضاوت قرار میدهند که در این رابطه می توان جنبه های اجتماعی، بدنی، تحصیلی، خانوادگی و کلی را نام برد .
برای روشن شدن مطلب، درمورد هر کدام از موارد فوق توضیحاتی مختصر ارائه خواهد شد.
· عزت نفس اجتماعی :
شامل عقاید کودک در مورد خودش به عنوان یک دوست برای دیگران است . آیا کودکان دیگر او را دوست دارند ؟ آیا عقاید وافکار او برای آن ها ارزشمند است؟ آیا او را در فعالیت هایشان شرکت می دهند؟ آیا از ارتباط و تعامل باهمسالان خود احساس رضایت می کند؟ به طور کلی
عزت نفس بدنی :
عزت نفس بدنی به ارزیابی و قضاوت فرد نسبت به توانایی بدنی خود اطلاق می شود که از طریق فعالیتها و کنش های بدنی در فرد به وجود می آید. بنابراین
· عزت نفس تحصیلی:
عزت نفس تحصیلی به ارزیابی و قضاوت فرد نسبت به ارزشمندی تحصیلی خود مربوط
می شود. اگر واکنش اطرافیان در مورد وضعیت تحصیلی فرد مطلوب باشد، در او احساس رضایت از خود ایجاد نموده و به قضاوت مثبت فرد درباره خودش کمک می کند .
· عزت نفس خانوادگی:
ارزیابی و قضاوت فرد به عنوان عضوی از خانواده را عزت نفس خانوادگی می گویند که در اثر تعامل فرد با اعضاء خانواده در او به وجود می آید. نوع رابطه متقابل فرد با پدر، مادر، برادران و خواهران و سایر اعضاء خانواده و این که فرد تا چه اندازه توسط آن ها پذیرفته شده است، در چگونگی نگرش او نسبت به خود مؤثر است و عزت نفس خانوادگی او را تعیین می کند .
· عزت نفس کلی :
عزت نفس کلی به ارزیابی و قضاوت فرد نسبت به کلیه ارزش های خود اطلاق می شود که این جنبه از عزت نفس، سایر جنبه های فوق را در خود دارد و در واقع به آن ها نوعی وحدت و یکپارچگی
می بخشد. فردی که عزت نفس کلی مثبتی دارد، از کلیه جهات بدنی ، اجتماعی، خانوادگی و تحصیلی، خود را مطلوب و خوب میداند. او نگرش مثبت خود را از واکنش مثبت اعضاء خانواده، همسالان، معلمین و توانایی های بدنی خود کسب نموده است. چنین فردی ، بهتر می تواند با مشکل خود مقابله کند ( اسلامی نسب ،ص48)
منبع مجلات رشد معلم بهمن واسفند86
---------------------------------------------------
· نظریه کوپر اسمیت :
کوپر اسمیت عزت نفس را یک ارزشیابی فردی می داند که معمولاً با توجه به خویشتن حفظ
می شود ( به نقل از جوادی و کدیور، روانشناسی تربیتی-ص138). کوپر اسمیت چهار عامل اسنادی را برای رشد عزت نفس بیان می کند . نخستین آن و مقدم بر تمام عوامل، میزان احترام .
نظریه مازلو:
مازلو در سلسله مراتب نیازها و در سطح سوم ، احترام به خود یا عزت نفس را قرار می دهد که مشتمل بر تمایل شایستگی، چیرگی، پیشرفت ، توانمندی، کفایت، اطمینان، استقلال و آزادی است. زمانی که این نیازها ارضا شود،
نظریه راجرز:
راجرز، عزت نفس را ارزیابی مداوم شخص از ارزشمندی خویشتن خود ویا نوعی قضاوت نسبت به ارزشندی وجودی خود تعریف کرده است. او معتقد است این صفت در انسان حالت عمومی دارد و محدود و زود گذر نیست. بر طبق نظر راجرز، عزت نفس در اثر نیاز به توجه مثبت دیگران به وجود می آید. نیاز به توجه مثبت دیگران، شامل بازخوردها، طرز برخورد گرم و
محبت آمیز، صمیمیت، پذیرش و مهربانی از طرف محیط به خصوص اولیاء کودک است .
نظریه ویلیام جیمز:
در بررسی عزت نفس، اولین کار توسط ویلیام جیمز انجام شده است. او معتقد بود که تصور فرد از خود در حین تعاملات اجتماعی ، یعنی از زمانی که متولد شده و مورد شناسایی دیگران قرار می گیرد، شکل می گیرد ( به نقل از بیابانگرد، 1380).
· نظریه جرج مید :
مید معتقد است که تصورات و نگرش های شخص، نقش زیادی در زندگی او دارند. این تصورات می تواند، مربوط به موقعیت های درونی یا بیرونی باشد. تصورات بر اساس بازخوردی که از نظر دیگران به دست می آید، تشکیل می شود. بنابراین شخص خصوصیات خود را به
گونه ای درک می کند که دیگران آن خصوصیات را به وی نسبت می دهند. او نتیجه گرفت عزت نفس بر اثر انعکاس ارزیابی دیگران، به وجود می آید و این اجتماع است که برای افراد معیارهای
زندگی را تعیین می کند و از طرفی نظریات دیگران در شخص درونی میشود و عزت نفس او را شکل می دهد .
منبع مجلات پیوند آبان ودی ماه 86
---------------------------------------------------
یاحق
خداوندا ، آنانکه بتو دل دادند ، انیسی مهربان و دوستی روشن مهر و نوربخشی نازنین یا فته اند .
خدایا ،آنان که به تولای تو توکل دارند ، بنای امیدشان محکم و استوار است .
الهی ،هر دم که تنها شدم با یاد تو دلگرمم و با آرزوی وصال تو دلخوشم .
خوشم که شب هجران به پایان خواهد رسید و طلیعه دلنواز وصل آشکار خواهد شد .
پرودگارا،هرآن دم که زبانم راز نگفته خموش گردد ، و گفتارم در آغاز به پایان رسد ،
تو اسرارم را نا گفته بدان و شکوایم را بی نگارش بخوان .
---------------------------------------------------
-سوالات عجیب وغریب دانش آموز را نادیده نمی گیرد.بسیاری از اوقات به دانش آموزی که سئوالات غیر عادی می کند، می گوید: (ساکت))! دانش آموز از طرح سئوالاتی که معلم را به زحمت اندازد لذت می برد.
معلم گرامی در صورتی که نمی توانید برخی سئوالات را جواب دهید بگذارید دانش آموز ببیند شما از چنین سئوالاتی استقبال می کنید.2-معلمانی که دارای خلاقیت فردی هستند.
3-به خلاقیت وابتکار دانش آموز پاداش بدهد.
4-برای فعال کردن فرآیندهای ذهنی فقط به بهبود شرایط بیرونی آموزش مانند:کتاب راهنما-کاروتمرین ونرم افزارهای آموزشی و... اکتفا نمی کند ،بلکه زمینه هایی برای تجربه های شخصی یادگیرندهع فراهم می کند.
5-معلم خلاق به روش های یاد دهی ویادگیری کلیشه ای اکتفا نمی کند.
6-برای معلمان خلاق تنها بسته های آموزشی مرجع آموزش نیستند.
7-برای معلم زمینه ساز خلاقیت ،محل آموزش ثابت ومشخص نیست.
8-معلم خلاق ارزشیابی پیشرفت تحصیلی را وسیله ای برای افزایش مهارت های یادگیری تلقی می کند.
9-ابزار ارزشیابی برای معلم خلاق به انواع ابزار کاغذی-کتبی –شفاهی وعملی وشناخته شده محدود نیست.
10-معلم زمینه ساز خلاقیت فقط آن چه را که آموزش داده ارزشیابی نمی کند.
11-معلم خلاق فضایی خلاق را به وجود می آورد وبه دانش آموز می آموزد که تفکر خلاق خود را معتبر بداند.
12-احساس وحشت از کارها را برطرف می کند.
13-یادگیری خود انگیخته راتشویق می کند.
14-دانش آموز رابه محرک های محیطی حساس تر می کند.
15-کسب دانش در رشته های گوناگون را تشویق می کند.
16-به طور منظم ،چگونگی آزمودن وعقیده را آموزش می دهد.
منبع:مجله رشدمعلم 1 مهر86
---------------------------------------------------
معلمی تلاشی است از جنس عشق در فصل دانایی ،حرکتی است روی بردار بلند اشتیاق ورسیدن است به سرچشمه ی قنات زندگی.
معلمی فرصتی است برای شکل گیری اهلیت ،فرصتی برای ایجاد علاقه ، فرصتی برای رهایی از اهلی شدن .
معلمی کاشتن بذر مهربانی در باغچه ی واژه هاست.
معلمی صبوری باغبان است وحرکت موجدار و آرام رود در عبور از مسیر نا صاف بلوغ.
بله معلمی عشق است معلمی گریستن وهم ناله شدن است با دانش آموزان یتیم
دبستان الغدیراست.
---------------------------------------------------
1- ترس از منسوخ شدن مهارت های شغلی
2-تمایل برای حفظ موقعیت
3-نگرانی از دست دادن امنیت شغلی
4-اطلاعات مبهم وناکافی
5-زمان نامناسب
6-نداشتن دانش لازم
منبع:مجله رشدمعلم 3 آذر85
---------------------------------------------------
*اول:تفکر غیر منطقی :آگاه نبودن از اهمیت در تفکر.
*دوم تفکر مسئله ساز:آگاه شدن از اهمیت مسائل در تفکر.
*سوم تفکرمبتدی:تلاش برای پیشرفت اما بدون تمرین منظم.
*چهارم تفکر عمل گرا:تشخیص لزوم تمرین منظم.
*پنجم تفکر پیشرفته: پیشرفت به همراه تمرین.
*ششم تفکر ماهر:همزاد شدن تفکر اندیشمندانه وماهرانه
منبع:مجله رشد تکنولوژی آموزشی فروردین87
---------------------------------------------------
اصول دهگانه ی آموزش اثر بخش که معلمان می توانند در طراحی آموزشی وفرآیند یاد دهی ویادگیری از آن ها بهره مند شوند عبارتند از:
1-دانش آموزان زمانی بهتر وبیشتر یادمی گیرند که در آموزش های کلاسی به طور فعال شرکت کنند.
2-میزان موفقیت در سطوح بالاتر بر بازده یادگیری دانش آموزان تاثیر مثبت ومیزان موفقیت در سطوح پایین تر بر بازده یادگیری دانش آموزان تاثیر منفی دارد.
3-افزایش فرصت های یادگیری در کلاس درس با افزایش میزان موفقیت تحصیلی دانش آموزان رابطه ی مثبت دارد.بنابراین هرچه جزئیات محتوای درس بیشتر شکافته شود، ظرفیت یادگیری دانش آموزان بالاتر می رود.
4-دانش آموزان هر قدر اوقات بیشتری را در کلاس برای دریافت آموزش مستقیم از معلم ویا راهنمایی های اوصرف کنند،موفقیت بیشتری کسب خواهند کرد.
5-دانش آموزان از طریق آموزش درسی که بخش های گوناگون آن به گونه ای مدبرانه و آگاهانه به هم پیوند خورد ه اند می توانند یادگیرندگانی مستقل بارآیند.
6-برای این که دانش آموزان یادگیرندگانی مستقل وخودگردان بار بیایند،باید انواع مهارت ها وروش های تفکر انتقادی مانند حل مسئله ، تحلیل موضوع ، استدلال وبحث منطقی و...در ضمن تدریس ،تمرین وتکرار شوند.
7-یادگیری زمانی توسعه پیدا می کند که روش ارائه آموزش ، در سازمان دهی ، نگه داری وبازیابی آموخته ها ، به دانش آموزان کمک کند.
8- دانش آموزان از طریق یادگیری راهبردی بیشتر می توانند یادگیرندگانی مستقل وخود گردان بار بیایند.
9-ارائه ی آموزش های واضح وروشن معلم بیشتر می تواند دانش آموزان را یادگیرندگانی مستقل وخودگردان بار بیاورد.
10-معلمان می توانند هم از طریق آموزش محتوا وهم مطالب پیرامونی درس ها ، توانایی (بالقوه ی) دانش آموزان را دردسترسی به دانش مناسب برای حل مشکل در موقعیت های جدید ارتقا دهند.
منبع:مجله رشد تکنولوژی آموزشی فروردین87
---------------------------------------------------
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
---------------------------------------------------
